تحصیل دکتری در کانادا
تحصیل دکتری در کانادا
راهنمای کامل اپلای، پذیرش و هزینهها
تحصیل دکتری در کانادا به شما این اجازه را میدهد که با اساتید و پژوهشگران برجسته دانشگاهها کار کنید و از امکانات تحقیقاتی پیشرفته و مدرن آنها بهره ببرید.
پس از فارغالتحصیلی هم با گرفتن ویزای کار به مدت ۳ سال، همچنان میتوانید در کانادا بمانید و کار کنید و در نهایت پس از یک سال کار کردن و کسب شرایط لازم، برای گرفتن اقامت دائم کانادا اقدام کنید.
- طول دوره: ۴ تا ۶ سال
- هزینه دوره: سالانه بین ۱۰,۰۰۰ تا ۳۰,۰۰۰ دلار کانادا
- شرایط سنی: ۳۰ تا ۴۰ سال
- شرایط دریافت بورسیه: معدل حداقل ۱۷ و نمره زبان آیلتس حداقل ۶.۵ یا معادل آن
- مدرک زبان مورد نیاز: آیلتس ۶.۵ تا ۷ یا معادل آن
شرایط و مدارک لازم برای تحصیل دکتری در کانادا
برای اپلای و پذیرش دکتری کانادا شرایط و مدارکی لازم است که در ادامه به آنها اشاره میکنیم.
اسکن ترجمه مدرک و ریز نمرات لیسانس و فوق لیسانس
برای اپلای و گرفتن پذیرش از تمام مراکز آموزشی کانادا به ترجمه مدرک و ریزنمرات تحصیلی نیاز دارید. البته همراه با صفحات ترجمه شده، صفحات فارسی ضمیمه شده هم مورد نیاز است. در مرحله اپلای بیشتر دانشگاهها اسکن مدرک و ریزنمرات را قبول میکنند و نیاز به مدرک کاغذی آن نیست.
همچنین در این مرحله نیاز به مهر دادگستری و امور خارجه نیست اما پس از اخذ پذیرش از دانشگاه باید طی مدت تعیین شده، اصل ترجمه مدرک و ریزنمرات به همراه صفحات فارسی را که مهر دادگستری دارد برای دانشگاه ارسال کنید. ارسال مدارک باید از طرف دانشگاه محل تحصیلتان صورت بگیرید به صورتی که تمام مدارک در پاکت دانشگاه گذاشته شده و بر روی پاکت و یا در آن مهر دانشگاه زده شود.
برای بسیاری از اساتید و دانشگاههای کانادا سابقه تحصیل و معدل در لیسانس هم مهم است. بنابراین در زمان اپلای دکتری کانادا مدرک کارشناسی خود را نیز ارائه دهید. در مقطع دکتری، GPA یا همان معدل ۷۰ درصد به بالا (۱۴ به بالا) در هر دو مقطع کارشناسی ارشد و کارشناسی مورد نیاز است.
کارنامه زبان
نمره آیلتس حداقل ۶.۵ یا معادل آن برای رشته های مهندسی و علوم و آیلتس حداقل ۷ یا معادل آن برای بیشتر رشتههای هنر، معماری، زبان انگلیسی، روانشناسی و مدیریت مورد نیاز است.
بعضی از دانشگاهها اسکن کارنامه زبان را در مرحله اپلای قبول میکنند اما بعضی دیگر از دانشگاهها از شما میخواهند که از طریق مرکزی که در آنجا آزمون دادهاید، کارنامه زبان را برای آنها ارسال کنید.
اکثر دانشگاههای کانادا انگلیسی زبان هستند و مدارک زبان زیر را برای پذیرش دکترا میپذیرند:
- آیلتس آکادمیک (International English Language Testing System – IELTS)
- تافل (Test of English as a Foreign Language – TOEFL)
- پی تی ای (Pearson Test of English Academic – PTE)
- دوئولینگو (Duolingo English Test)
- کیل (Canadian Academic English Language – CAEL)
- آزمون ام ای ال ای بی (The Michigan English Language Assessment Battery – MELAB)
دانشگاههای فرانسوی زبان هم مدارک زیر را برای پذیرش دکترا در کانادا قبول دارند:
- دَلف/دِلف Diplôme approfondi de langue française – DALF / Diplôme d’études en langue française – DELF
- ت س اف (test de connaissance du français – TCF)
- تف (Test d’Evaluation de Français – TEF)
- ت ف آی (Test de français international – TFI)
نمره زبان مورد نیاز
آیلتس | حداقل نمره بین ۶.۵ – ۷ |
تافل | حداقل نمره بین ۸۵ – ۱۰۰ |
PTE | حداقل نمره بین ۶۰ – ۶۵ |
دوئولینگو | نمره بین ۱۱۵ – ۱۲۰ |
مشروط به زبان | خیر |
نکته:
- بیشتر دانشگاههای کانادا در مقطع دکترا مدرک دوئولینگو را قبول ندارند.
- بیشتر رشتههای علوم انسانی و بعضی از رشتهها مانند مدیریت، مالی، روانشناسی، حقوق، معماری، هنر و زبان انگلیسی به نمره زبان بالاتر از آنچه در جدول اشاره شد، نیاز دارند.
رزومه تحصیلی (CV) و کاور لتر
یکی از مدارک اصلی برای گرفتن پذیرش تحصیلی از دانشگاههای کانادا ارائه رزومه تحصیلی است. در رزومه تحصیلی مجموعهای از اطلاعات شخصی، سوابق تحصیلی، سوابق شغلی، سوابق پژوهشی (در صورت وجود)، افتخارات تحصیلی و شغلی و همچنین اطلاعات مربوط به مهارتهای کامپیوتری و زبانی نوشته میشود.
برای مقاطع تحصیلات تکمیلی مانند دکترا لازم است که اطلاعات مربوط به دو یا سه نفر از اساتید دانشجو هم نوشته شود که این اساتید قرار است در حمایت از دانشجو، توصیه نامه خود را به دانشگاه مورد نظر ارائه دهند.
کلمه سی وی که مخفف Curriculum Vitae است معمولا به جای رزومه به کار میرود اما تفاوتهایی با هم دارند. در سی وی اطلاعات؛ مخصوصا اطلاعات پژوهشی با جزییات بیشتری نوشته میشود و بیشتر برای مقاطع ارشد و دکترا از آن استفاده میشود. در رزومه اطلاعات کلی تر و خلاصه تر نوشته میشوند.
انگیزه نامه (Statement of Purpose)
انگیزه نامه همان برنامه ریزی تحصیلی و بیان هدف و انگیزه شما از تحصیل در رشته و دانشگاهی است که قصد دارید برای آن اپلای کنید. انگیزه نامه به دانشگاه یا استاد این امکان را میدهد که میزان انگیزه و هدف و همچنین علاقه شما به رشته مربوطه را بسنجد.
انگیزه نامه نباید تکرار رزومه باشد. بلکه باید در مورد بخشهایی از سوابق تحصیلی، شغلی و سوابق پژوهشی و تحقیقاتی و همچنین مهارتها که برجستهتر هستند توضیح دهید و خود را فرد مناسبی برای آن رشته و دانشگاه نشان دهید. مهمتر از همه باید توضیح دهید که هدف شما از تحصیل در رشته و دانشگاه مورد نظر چیست و خواندن آن رشته چطور می تواند شما را به اهدافتان برسد.
انگیزه نامه فرمت خاصی ندارد بلکه به صورت یک متن یکپارچه در حد یک تا دو صفحه نوشته میشود که علاوه بر محتوا، تبحر شما را در نوشتار هم نشان میدهد.
توصیه نامه (Recommendation Letter)
توصیه نامه، نامه تاییدی است که اساتید دانشگاهی که در آن تحصیل کردهاید در جهت تایید صحت تحصیلی و اخلاقی شما صادر میکنند. این نامه معمولا حاوی معرفی مختصری از دانشجو، ذکر پیشینهای از فعالیتهای علمی – عملی او و صحه گذاری بر روحیات و اخلاق اوست.
به علاوه استاد در پایان توصیه نامه اطلاعات تماس خود را برای دریافت تماس احتمالی از سوی دانشگاه مقصد مینویسد. گاهی اوقات به عنوان شرایط پذیرش، دانشگاه مقصد توصیه نامه از کارفرما را هم قبول میکند. هر استاد یا کارفرمایی معمولا به شیوه نگارش خود توصیه نامه را مینویسد ولی محتوای کلی آنها یکی است.
ارسال توصیه نامه برای بیشتر دانشگاههای کانادا به صورت آنلاین است. به این صورت که پس از اپلای، از طرف دانشگاه برای اساتید یا کارفرما ایمیلی ارسال میشود و اساتید یا کارفرما باید با ایمیل آکادمیک یا ایمیل شرکتی خود، توصیه نامه بر روی سربرگ دانشگاه یا شرکت و در صورت لزوم فرم توصیه نامه را برای دانشگاه مورد نظر ارسال کنند.
نمونه نوشتاری (Writing Sample)
نمونه نوشتاری معمولا شامل مقالات، بخشهایی از پایان نامه یا پروژههای تحقیقاتی است که قبلا انجام دادهاید. بعضی از دانشگاهها برای آن حداکثر تعداد صفحات تعیین میکنند، بنابراین باید طبق دستورالعمل دانشگاه نمونه نوشتاری خود را ارائه دهید. این مدرک برای همه رشتهها الزامی نیست.
نظر نیما در مورد اپلای و تحصیل دکتری در کانادا
من ۳۴ سال دارم با مدرک کارشناسی ارشد در رشته مهندسی پتروشیمی، معدل ۱۶ و نمره آیلتس ۶.۵. سال ۱۴۰۰ تصمیم گرفتم پس از چند سال دوری از تحصیل برای اپلای و گرفتن پذیرش دکترا از دانشگاههای کانادا اقدام کنم. مهر ۱۴۰۰ (اکتبر ۲۰۲۱) با موسسه ویزا موندیال قرارداد بستم و هدفم شروع تحصیل در شهریور ۱۴۰۱ یا سپتامبر ۲۰۲۲ بود. پس از چند ماه مکاتبه با اساتید دانشگاههای کانادا کارشناس پذیرش من توانست برای من از یکی از اساتید دانشگاه مک مستر (McMaster) پاسخ مثبت بگیرد. من در ماه ژانویه ۲۰۲۲ مصاحبه خود را با استادم انجام دادم و خدا رو شکر ایشان من را برای مقطع دکترا پذیرفتند. بلافاصله اپلای من در این دانشگاه انجام شد و من توانستم پذیرش خود را یک ماه بعد یعنی در مارچ ۲۰۲۲ دریافت کنم.
پس از آن بلافاصله پروسه ویزای تحصیلی خود را توسط کارشناس ویزای خود شروع کردم. پرونده ویزای من در آپریل ۲۰۲۲ سابمیت شد و خوشبختانه در اواخر جولای ۲۰۲۲ ویزای خود را دریافت کردم.
مراحل تحصیل دکتری در کانادا
پروسه اخذ پذیرش دکترا در کانادا را میتوان به ۲ مرحله اصلی تقسیم بندی کرد:

پیدا کردن استاد راهنما یا سوپروایزر
قبل از اینکه بخواهید برای دانشگاههای کانادا در مقطع دکترا اپلای کنید و پذیرش تحصیلی بگیرید ابتدا باید با اساتید دانشگاههای آن در رشته مرتبط خود مکاتبه کنید و بتوانید برای تز دکترای آینده استاد راهنما پیدا کنید.
البته تعداد کمی از دانشگاههای کانادا برای پذیرش در مقطع دکترا کمیته محور هستند. یعنی نیازی به کانتکت با اساتید نیست و از ابتدا باید برای آن رشته اپلای کنید. در این مورد، تصمیم گیرنده اصلی بخش Graduate School دانشگاه است و اپلیکیشن شما در این بخش بررسی میشود. در صورت داشتن شرایط لازم پذیرش و گرفتن تایید اولیه، پرونده شما به اساتید دپارتمان مورد نظر ارائه میشود تا یکی از آنها سوپروایزری شما را قبول کند.

ارسال مدارک به دانشگاه و اپلای
حالا که استاد راهنمای شما مشخص شده است بلافاصله همه مدارک لازم برای اپلای دکتری کانادا را تهیه و اقدام به اپلای کنید.
هر دانشگاه کانادا دستورالعمل خاص خود را در اپلای کردن دارد. اما به طور کلی برای اپلای دکترا در بیشتر دانشگاههای کانادا باید مراحل زیر را دنبال کنید:
بهترین دانشگاههای کانادا برای تحصیل دکترا
طبق رده بندی QS در سال ۲۰۲۴، رتبه کشوری و جهانی ۱۰ دانشگاه برتر کانادا برای تحصیل در مقطع دکتری را مشاهده میکنید:
نام دانشگاه | رتبه کشوری | رتبه جهانی |
---|---|---|
دانشگاه تورنتو | ۱ | ۱۷ |
دانشگاه مک گیل | ۲ | ۳۰ |
دانشگاه بریتیش کلمبیا | ۳ | ۳۴ |
دانشگاه آلبرتا | ۴ | ۱۱۱ |
دانشگاه واترلو | ۵ | ۱۱۲ |
دانشگاه وسترن | ۶ | ۱۱۴ |
دانشگاه مونترال | ۷ | ۱۴۱ |
دانشگاه کلگری | ۸ | ۱۸۲ |
دانشگاه مک مستر | ۹ | ۱۸۹ |
دانشگاه اتاوا | ۱۰ | ۲۰۳ |
هزینه تحصیل دکتری در کانادا و دریافت بورسیه
شهریه در مقطع دکتری کانادا بسیار متغیر است. ممکن است در دانشگاهی سالانه دو هزار دلار شهریه بپردازید و در دانشگاهی دیگر نه تنها شهریه نمیدهید بلکه سالی ۲۵,۰۰۰ دلار هم دریافت کنید. اما به طور میانگین هزینه تحصیل در مقطع دکتری در کانادا برای دانشجویان بین المللی سالانه بین ۱۰,۰۰۰ تا ۳۰,۰۰۰ دلار است.
هزینه تحصیل دکتری در کانادا بسته به رشته، دانشگاه و طول دوره تحصیل متغیر است.
به طور مثال شهریه دکترای برق و کامپیوتر در دانشگاه بریتیش کلمبیا برای دانشجویان بین المللی سالانه ۹,۱۳۱ دلار است و هزینه تحصیل دکترای شیمی در دانشگاه کنکوردیا برای دانشجویان بین المللی سالانه ۲۱,۰۴۱ دلار است.
در خصوص هزینههای جانبی نیز توجه شما را به تمام هزینههای تحصیل در دوره دکتری دانشگاه مک گیل در سال تحصیلی ۲۰۲۳-۲۰۲۴ جلب میکنیم. همان طور که در جدول زیر مشاهده میکنید هزینه تحصیل در دوره دکتری دانشگاه مک گیل حدود بیست هزار دلار در سال است. البته همه دانشجویان در حدود سی هزار دلار در سال بورس تحصیلی و مبلغ دیگری را در قبال انجام پروژه های تحقیقاتی دریافت میکنند.
هزینهها | ترم پاییز | ترم زمستان |
---|---|---|
شهریه | ۸,۸۵۴ | ۸,۸۵۴ |
هزینههای انجمن دانشجویی | ۱۷۹.۵۱ | ۱۰۴.۶۷ |
خدمات دانشجویی / امکانات ورزشی | ۳۴۰.۵۱ | ۳۴۰.۵۱ |
هزینه ثبت نام، ریز نمرات و دانشنامه و سایر امور اداری | ۲۲۵.۳۸ | ۱۶۰.۶۰ |
حق کپیرایت برای استفاده از مطالب | ۱۶.۳۵ | ۱۶.۳۵ |
خدمات IT | ۱۳۹.۸۰ | ۱۳۹.۸۰ |
حق بیمه خدمات دندانپزشکی | ۲۱۷.۵۲ | |
حق بیمه خدمات درمانی بینالمللی | ۹۵۱.۰۰ | |
مجموع هزینهها | ۱۰,۹۲۴.۲۷ | ۹,۶۲۴.۱۳ |
هزینه تحصیل در مقطع دکتری کانادا از زبان حمید، دانشجوی دکتری دانشگاه سایمون فریزر
پخشکننده صوت
بورسیههای دولتی کانادا با اینکه برای دانشجویان خارجی هم در نظر گرفته شده ولی متاسفانه کشور ایران جزو کشورهای مشمول این بورسییهها نیست ولی برای اطلاع شما از این نوع اسکالرشیپهای تحصیلی، در اینجا به دو مورد از مهمترین آنها اشاره میکنیم:
- بورسیه ونیه – The Vanier Canada Graduate Scholarships
به ازای هر سال مبلغ ۵۰ هزار دلار کانادا (معادل با ۳۷۲۱۰ دلار آمریکا) را در مقطع دکترا و در رشتههای علوم اجتماعی و انسانی، علوم طبیعی، علوم مهندسی و علوم بهداشت به دانشجویان برتر داخلی و خارجی میپردازد.
- بورسیه بنیاد پیر الیوت ترودو – The Pierre Elliott Trudeau Foundation doctoral scholarships
به مدت سه سال به ازای هر سال مبلغ ۴۰ هزار دلار کانادا (معادل با ۲۹۷۷۰ دلار آمریکا) را به شهروندان کانادا و دانشجویان خارجی پرداخت میکند. برای دریافت این بورسیه، موسسه کانادایی یا خارجی که مایل به تحصیل در آن هستید یا در حال حاضر در آن تحصیل میکنید، باید شما را پیشنهاد کند.
ویزا، کار و اقامت برای دانشجویان دکتری کانادا
در این قسمت هر آنچه که بعد از اخذ پذیرش دکتری از دانشگاههای کانادا به آن نیاز دارید را آوردهایم.

ویزای تحصیلی کانادا
پس از اخذ پذیرش دکتری کانادا حالا نوبت به اقدام برای گرفتن ویزای دانشجویی است.
برای دریافت ویزای تحصیلی کانادا در مقطع دکترا شرایطی لازم است که در این صفحه به آنها اشاره کردهایم.

ویزای همراه دانشجو
یکی از مزیتهای تحصیل دکترا در کانادا این است که شما به عنوان دانشجوی دکتری میتوانید همسر و فرزندانتان را همراه خود به کانادا ببرید. برای این منظور لازم است برای آنها ویزای همراه کانادا بگیرید.

کار بعد از تحصیل در کانادا
پس از فارغالتحصیلی در مقطع دکترا در کانادا این امکان را دارید که با گرفتن ویزای کار پس از تحصیل PGWP برای مدت حداکثر ۳ سال دیگر در کانادا بمانید و کار کنید.

اقامت کانادا از طریق تحصیل
دو مسیر کلی برای مهاجرت تحصیلی در مقطع دکترا وجود دارد:
۱. مسیرهای اخذ اقامت دائم کانادا در برنامههای فدرال،
۲. مسیرهای اخذ اقامت دائم کانادا در برنامههای استانی
که در این صفحه به تمام جزئیات آن پرداختهایم.

کار دانشجویی در کانادا
دانشجویان خارجی در کانادا میتوانند حداکثر به مدت ۲۰ ساعت در هفته مشغول به کار باشند.
در روزهای تعطیل مانند تعطیلات رسمی یا تعطیلات بین دو ترم به صورت تمام وقت و تا ۴۰ ساعت در هفته مجاز هستید کار کنید.